Tickets

Ontdek het verhaal van de Koppere en Blèkke,
de muzikale tweestrijd binnen Zeeland

Dit najaar neemt Muziekvereniging Zeelandia je mee terug naar de jaren 30, met ‘De Elementen’. Op 20, 21, 27 en 28 september wordt Theater-terrein D’n Brand het decor van een muzikaal verhaal.

Laat je meevoeren door de muziek, die zonder woorden het verhaal van de ‘ Koppere & Blèkke’ harmonie vertelt, en beleef dit uniek muziektheaterspektakel!


Muzikale vertaling
‘De Elementen’

Je gaat met Muziekvereniging Zeelandia terug in de tijd met een hedendaags muziektheaterspektakel.
Deze keer niet alleen met een concert, maar met een totale belevenis badend in de muziek, getiteld De Elementen. De ruzie die in de jaren ‘30 van de vorige eeuw is ontstaan zal als muzikale tweestrijd terug komen in de voorstelling.

Op een unieke locatie, speciaal voor Zeelandia ontwikkeld, wordt het verhaal van de ‘Koppere & Blèkke’ harmonie op moderne wijze gepresenteerd. En zoals het een muziekvereniging betaamt, wordt dit verhaal natuurlijk verteld door middel van én omringd door muziek.

Op de Brand in Zeeland worden het terrein en gebouw van een voormalige champignonkwekerij speciaal voor deze voorstelling ingericht. Je zal niet achteroverleunen en genieten van muziek, maar op actieve wijze deelgenoot zijn van het verhaal. Op meerdere plaatsen worden verschillende elementen van het verhaal verteld. Stel je voor dat je tijdens zonsondergang ontvangen wordt in een boomgaard waar Zeelandia muzikanten u omringen en er een strijd ontstaat…
Of dat je in een theaterzaal letterlijk het middelpunt bent en de Zeelandia muzikanten overal te zien en te horen zijn; voor, achter, links, rechts en boven je…

Het wordt al met al een unieke belevenis zoals we in Zeeland nog nooit gezien hebben!


Het verhaal van
Koppere en Blèkke

Ruim vier jaar lang kende Zeeland twee harmonieën, van 1936 tot 1940. Gevolg van een knetterende ruzie in de Kerkelijke Harmonie Zeelandia, die Zeeland sinds 1891 rijk was. Een ruzie die het dorp verdeelde en waarbij harde woorden vielen. De ‘blèkke’ harmonie kreeg de nieuwe vereniging als scheldnaam. De ‘koppere’ was de oude harmonie.

Het was een dorpsruzie die te vergelijken is met de twee fanfares in de film Fanfare van Bert Haanstra. Daar ging het – opgenomen in Giethoorn – stevig aan toe. De Zeelandse ruzie zou er op gebaseerd kunnen zijn. Aanleiding was de algemene ledenvergadering van januari 1936. Bij de bestuursverkiezingen moest er gestemd worden voor het presidentschap van de vereniging. Zittend president Marinus Wientjens kreeg 13 van de 30 stemmen, de meeste van allemaal. Maar zo stelden een aantal leden, hij had daarmee niet voldoende stemmen, want niet de vereiste ‘meer dan de helft van het aantal stemmen’. Het bestuur onder voorzitterschap van Wientjens negeerde dat en zag de zittende president als herkozen.

Met deze ruzie kwam een heel ander conflict in de muziekvereniging tot uitbarsting. Marinus Wientjes was tevens gemeentesecretaris. In de jaren ’30 speelde in de politiek de ‘Peelkwestie’: wat moest de gemeente doen met de grond die zij in de noordelijke Peel had liggen? Aanvankelijk werd die bestemd voor (jonge) boeren in Zeeland, na de verkiezingen van 1935 werd dat besluit teruggedraaid en daarin zou gemeentesecretaris Wientjens een rol hebben gespeeld. Jonge boeren waren de dupe en van die jonge boeren speelde er een aantal in de harmonie.

Na de ledenvergadering bleef het onrustig. In februari legde op een repetitieavond een aantal muzikanten na de pauze demonstratief hun instrument ter zijde om hun afkeuring en vooral afkeer te laten blijken. Dat riep weer heel wat woorden op. Uiteindelijk besloot het kerkbestuur – volgens de statuten het hoofdbestuur van Zeelandia – dat de verkiezing correct was verlopen en dat Wientjens president kon blijven. Er volgden ingezonden stukken in de Graafsche Courant met koppen als ‘Zeeland waarom toch?’ en ‘Reorganisatie Harmonie???’

De protesten hielden aan en uiteindelijk werden de protesterende muzikanten uit de vereniging gezet. Ze lieten het er niet bij zitten en begonnen een nieuwe vereniging: Harmonievereeniging Zeelandia. De oude harmonie was daardoor danig getroffen en probeerde al vóór de ruzie gestopte muzikanten terug te halen. De twee gezelschappen hadden geen goed woord voor elkaar over en lieten dat bij confrontaties ook merken. Leden van de ‘blèkke’ werden op 7 januari 1937 op de bon geslingerd door de plaatselijke veldwachter. Ze hadden bij gelegenheid van het huwelijk van Juliana en Bernhard zonder vergunning op straat muziek gemaakt. De ‘koppere’ had die vergunning wel. Zeven muzikanten moesten in maart 1937 voor de kantonrechter in Den Bosch verschijnen. Ze werden schuldig bevonden, maar de kantonrechter besloot geen straf op te leggen.

In juli 1940 werd de vrede getekend. Door bemiddeling van kapelaan Piet Bardoel waren de ‘koppere’ en de 'blekke' na vele gesprekken weer bijeengekomen. Een uitgebreide overeenkomst werd getekend, waarbij de oude harmonie duidelijk de dominante partij was. Marinus Wientjens bleef ook na het samengaan president Kerkelijke Harmonie Zeelandia.

20, 21, 27 en 28 september 2024

Mis deze unieke Zeelandse ervaring niet!

Haal je tickets

Veelgestelde vragen